Rak jelita grubego jest nowotworem lokalizującym się w dystalnym odcinku układu pokarmowego. Większość przypadków raka rozwija się z polipów gruczołowych (inaczej gruczolaków) – łagodnych zmian błony śluzowej jelita. Polipy gruczołowe mają postać niewielkich uwypukleń śluzówki i najczęściej rozwijają się bezobjawowo. Występują średnio u 20-40% u osób, u których wykonano kolonoskopię. Polipy gruczołowe mogą ulec zezłośliwieniu.
Przemiana polipów w nowotwór złośliwy trwa około 10 lat. Z tego powodu lekarze zalecają wykonywanie badań przesiewowych by wykrywać polipy we wczesnym stadium. Dane epidemiologiczne wskazują, że zachorowalność na raka jelita grubego na świecie wynosi 1,2 miliona przypadków. Około połowa pacjentów ginie z powodu tej choroby.
Symptomy raka jelita grubego
Do objawów nowotworu jelita grubego zaliczamy:
- obecność krwi w kale lub krwawienie utajone (czyli pozytywny wynik testu na krew utajoną)
- przewlekłe bóle i skurcze brzucha oraz nadmierna produkcja gazów
- zmiana rytmu wypróżnień: biegunki, zaparcia, zmiana kształtu stolca
- utrata wagi
- osłabienie, zmęczenie
- anemia
- brak łaknienia
- wzdęcie brzucha, uczucie niepełnego wypróżnienia
Warto podkreślić, że we wczesnym stadium choroba zazwyczaj przebiega bezobjawowo. Pojawienie się pierwszych symptomów oraz ich nasilenie zależy w dużym stopniu od lokalizacji i wielkości nowotworu.
Kiedy udać się do lekarza?
W momencie dostrzeżenia któregoś z wyżej wymienionych objawów pilnie udaj się do lekarza. Porozmawiaj z lekarzem, kiedy należy rozpocząć przeprowadzanie badań przesiewowych. Zgodnie z zaleceniami wykonywanie badań powinno się rozpocząć około 50. roku życia. Twój lekarz może zalecić wcześniejsze rozpoczęcie badań lub ich częstsze powtarzanie jeżeli pojawiają się czynniki ryzyka (np. występowanie choroby w rodzinie).
Czynniki ryzyka
- Wiek. Zdecydowana większość pacjentów diagnozowanych z nowotworem jelita grubego ma ponad 50 lat.
- Stany zapalne jelit. Przewlekłe występowanie stanów zapalnych jelit, takich jak wrzodziejące zapalenie jelita grubego czy choroba Crohna zwiększa ryzyko wystąpienia raka.
- Historia chorobowa z rakiem jelita grubego. Jeżeli wystąpił u Ciebie rak jelita grubego lub polipy gruczołowe, ryzyko ponownego wystąpienia choroby jest znacznie wyższe.
- Czynnik dziedziczne. Występowanie zespołu gruczolakowatej polipowatości rodzinnej, zespołu Lyncha czy dziedzicznego raka niezwiązanego z polipowatością znacznie zwiększa ryzyko rozwoju raka jelita grubego.
- Rodzinna historia występowania choroby. Jeżeli w rodzinie (rodzice, rodzeństwo, dziecko) wystąpił rak jelita grubego, prawdopodobieństwo zachorowania jest znacznie większe.
- Dieta uboga w błonnik, bogata w tłuszcz. Dieta opierająca się na dużej ilości tłuszczów i czerwonego mięsa stanowi ryzyko wystąpienia choroby.
- Siedzący tryb życia. Ruch i aktywność fizyczna znacznie zmniejsza ryzyko wystąpienia raka jelita grubego.
- Cukrzyca. Osoby z cukrzycą oraz insulinoopornością są w grupie wyższego ryzyka wystąpienia raka jelita grubego.
- Otyłość. Osoby otyłe mają wyższe ryzyko wystąpienia raka jelita grubego oraz wyższe ryzyko śmierci z powodu tej choroby niż osoby o normalnej wadze.
- Palenie. Osoby palące papierosy mają wyższe ryzyko wystąpienia tej choroby.
- Alkohol. Nadużywanie alkoholu związane jest z większym ryzykiem wystąpienia tego nowotworu.
Diagnostyka
Jeżeli Twoje objawy wskazują na możliwość wystąpienia raka jelita grubego, lekarz może zalecić wykonanie jednego lub większej ilości testów:
- kolonoskopia: za pomocą endoskopu lekarz ma możliwość zobrazowania jelita grubego na całej jego długości. W przypadku wystąpienia podejrzanych zmian dokonuje się biopsji (pobranie wycinka do analizy histopatologicznej) lub gdy zmiana jest mała lekarz może od razu usunąć widoczny polip gruczołowy.
- wlew doodbytniczy: po dojelitowym podaniu płynnego kontrastu i powietrza, wykonuje się serię zdjęć radiologicznych jelita grubego. W ten sposób uzyskuje się pełny obraz dystalnego odcinka układu pokarmowego
- kolonoskopia wirtualna: po dojelitowym podaniu powietrza, wykonuje się tomografię komputerową jamy brzusznej. Po obróbce cyfrowej uzyskuje się trójwymiarowy obraz jelita grubego.
Rak jelita grubego leczenie
Rodzaj leczenia zależy od stopnia zaawansowania choroby. Trzy podstawowe sposoby leczenia to: chirurgia, chemioterapia, radioterapia.
Najskuteczniejszą metodą leczenia nowotworu jest operacja chirurgiczna. W zależności od stopnia zaawansowania, zabieg może być wykonany na drodze kolonoskopii (w bardzo wczesnych stadiach), laparoskopii bądź też laparotomii. Chemioterapia jest najczęściej stosowana pooperacyjnie celem zniszczenia pozostałych komórek nowotworu złośliwego a tym samym zmniejszenia ryzyka nawrotu choroby. Ponadto chemioterapia stosowana jest przed leczeniem operacyjnym, w celu zwiększenia jego efektywności poprzez zmniejszenie rozmiarów guza. Radioterapia jest rzadko stosowana w przypadku nowotworów we wczesnym stadium. Najczęściej stosuje się w skojarzeniu z chemioterapią w leczeniu raka odbytnicy.
Liczne badania naukowe wykazały, iż stosowanie hipertermii lokalnej w skojarzeniu ze standardowym leczeniem powoduje znacznie wyższą skuteczność terapii. (Ohno S. et al. Hyperthermia for rectal cancer. Surgery. 2002 Jan;131(1 Suppl):S121-7.) Przedoperacyjne stosowanie hipertermii umożliwia dokonanie usunięcia zmiany w przypadku nowotworów wyjściowo nieresekcyjnych, a także zmniejsza ryzyko występowania nawrotów. Ponadto stosowanie chemioterapii i radioterapii w skojarzeniu z hipertermią jest znacznie skuteczniejsze, aniżeli stosowanie tych terapii samodzielnie.
Integrative Medical Center oferuje Integracyjny Program Leczenia Nowotworów, który uwzględnia m.in. hipertermię lokalną, ozonoterapię, witaminoterapię, program psychoonkologiczny oraz szereg terapii wspomagających.
Stosowanie Integracyjnego Programu Leczenia Nowotworów powoduje:
- wzrost efektów terapeutycznych leczenia standardowego (chemioterapii, radioterapii i innych)
- zminimalizowanie efektów ubocznych tradycyjnego leczenia
- polepszenie jakości życia
- detoksykacja i wzmocnienie systemu immunologicznego
- podtrzymywanie i przedłużenie efektów leczenia standardowego